Vải Nylon là gì? Nguồn gốc, ưu nhược điểm và ứng dụng trong thể thao

Bạn đã bao giờ tự hỏi tại sao một chiếc quần legging cao cấp của các thương hiệu lớn thường có giá đắt gấp đôi, thậm chí gấp ba so với những chiếc quần tập thông thường, dù nhìn qua chúng đều là “vải thun”? Bí mật không chỉ nằm ở thương hiệu, mà nằm ở thành phần cốt lõi của sợi vải: Nylon.

Trong khi Cotton là “vua” của trang phục thường ngày, thì chất liệu Nylon lại được ví là “nữ hoàng” của phòng tập. Vậy vải Nylon là gì? Tại sao nó lại sở hữu khả năng co giãn và bền bỉ vượt trội đến thế? Hãy cùng PILI đi sâu vào phân tích và so sánh chi tiết để xem liệu đây có phải là chân ái cho tủ đồ tập luyện của bạn không nhé.

1. Vải Nylon là gì?

Để hiểu đơn giản nhất, vải Nylon (tên kỹ thuật là Polyamide) là một loại nhựa dẻo có nguồn gốc từ dầu thô. Đây là loại vải sợi tổng hợp hoàn toàn đầu tiên trên thế giới được con người tạo ra, không hề pha trộn hay thu hoạch từ tự nhiên như bông (Cotton) hay tơ tằm.

Nylon được tạo ra thông qua một quá trình hóa học phức tạp gọi là phản ứng trùng ngưng (polymerization). Các nhà khoa học kết hợp các hóa chất từ than đá, nước và không khí dưới áp suất cao để tạo ra các chuỗi phân tử polymer siêu dài và bền chắc.

Chính cấu trúc phân tử trơn nhẵn và chặt chẽ này đã mang lại cho Nylon những đặc tính mà các loại vải tự nhiên không thể nào có được: khả năng đàn hồi như lò xo và bề mặt mướt mịn như lụa.

2. Vải Nylon có nguồn gốc từ đâu?

Ít ai biết rằng, sự ra đời của Nylon đã từng gây chấn động thế giới mạnh mẽ hơn cả sự ra đời của iPhone thời hiện đại.

Vải Nylon có nguồn gốc từ đâu? Nó được “sinh ra” vào năm 1935 tại phòng thí nghiệm của tập đoàn hóa chất khổng lồ DuPont (Mỹ), dưới bàn tay của nhà hóa học thiên tài Wallace Carothers.

Ban đầu, mục đích của DuPont là tạo ra một vật liệu có thể thay thế lụa tơ tằm – thứ vốn đắt đỏ và khan hiếm – để làm tất da chân cho phụ nữ. Khi những đôi tất Nylon đầu tiên được bán ra vào năm 1940, chúng đã tạo nên một cơn sốt mua sắm chưa từng có (được gọi là “Nylon Riots”).

Tuy nhiên, bước ngoặt đưa Nylon vào ngành thể thao lại bắt đầu từ Thế chiến thứ II. Nhờ độ bền cao, toàn bộ sản lượng Nylon thời đó được chuyển sang phục vụ quân đội để may dù, lều bạt, dây thừng và lốp xe.

Ngày nay, sau nhiều thập kỷ cải tiến công nghệ dệt, vải Nylon không còn thô cứng như thời chiến mà đã trở nên mềm mại, thoáng khí, trở thành thành phần không thể thiếu trong các trang phục thể thao hiệu suất cao (High-performance sportswear).

3. Ưu và nhược điểm của chất liệu Nylon trong thể thao

Tại sao các tín đồ của Gym, Yoga hay Trekking lại cần quan tâm đến chất liệu này? Dưới đây là những phân tích sâu về ưu và nhược điểm của Nylon dựa trên trải nghiệm thực tế:

3.1. Ưu điểm của vải Nylon:

• Độ co giãn và đàn hồi: Đây là điểm mạnh nhất của Nylon. Nếu bạn kéo giãn một sợi thun cotton, nó sẽ bị dão theo thời gian. Nhưng với Nylon, khi bạn thực hiện các động tác căng cơ cực đại (như xoạc chân trong Yoga hay Squat sâu), sợi vải sẽ giãn ra rồi lập tức co lại về hình dáng ban đầu ngay khi bạn thả lỏng. Điều này giúp quần áo giữ form dáng cực lâu.
• Độ bền ma sát đỉnh cao: Trong thang đo độ bền của các loại vải, Nylon đứng đầu bảng. Bạn có thể thoải mái thực hiện các động tác ma sát mạnh (như Deadlift cạ đòn tạ vào ống chân, hay leo núi cọ xát vào đá) mà ít lo vải bị mài mòn hay xù lông.
• Cảm giác mềm mượt: Sợi Nylon có bề mặt tròn và bóng hơn sợi Polyester, nên khi tiếp xúc với da, nó mang lại cảm giác mát lạnh, êm ái, giảm thiểu tối đa tình trạng rát da (chafing) khi vận động liên tục.
• Khả năng chống nấm mốc: Là sợi tổng hợp, Nylon không phải là “thức ăn” của vi khuẩn hay nấm mốc. Điều này cực kỳ quan trọng với quần áo thể thao thường xuyên dính mồ hôi.

3.2. Nhược điểm của vải Nylon:

• Kém bền với nhiệt: Nylon giống như nhựa, nó sẽ bị biến dạng hoặc co rút nếu gặp nhiệt độ cao. Do đó, tuyệt đối không được là ủi trực tiếp hay sấy ở nhiệt độ cao.
• Dễ bị nhiễm tĩnh điện: Vào mùa đông hanh khô, mặc đồ Nylon có thể gây ra hiện tượng vải dính chặt vào người hoặc phát ra tiếng nổ lách tách nhỏ do tĩnh điện.

4. Phân loại vải Nylon phổ biến hiện nay

Khi đọc tag mác quần áo, bạn có thể thấy nhiều biến thể khác nhau của vải Nylon. Dưới đây là phân loại vải Nylon thường gặp nhất trong may mặc hằng ngày:

4.1. Nylon 6-6

Đây là loại vải nylon 100% tổng hợp đầu tiên, được tạo ra từ hợp chất hexamethylenediamine cùng một số loại axit dicarboxylic (thường là axit adipic). Chất rắn tạo thành sau phản ứng sẽ được đem đi nung chảy để kéo sợi hoặc kết tinh lại để tinh chế. Nylon 6-6 nổi tiếng với cấu trúc tinh thể chặt chẽ, điểm nóng chảy cao và khả năng chịu lực tuyệt vời, thường được dùng cho các sản phẩm cần độ bền cao như túi khí an toàn, lốp xe và trang phục thể thao hiệu suất cao.

4.2. Nylon 6

Loại sợi nylon này đôi khi được coi là không phổ biến bằng Nylon 6-6 trong các ứng dụng kỹ thuật cao, nhưng lại rất phổ biến trong may mặc thời trang. Nylon 6 được tạo ra từ caprolactam. Nó có nhiệt độ nóng chảy thấp hơn một chút, mềm dẻo hơn và dễ nhuộm màu hơn, tạo ra màu sắc tươi sáng và bề mặt bóng đẹp. Đôi khi Nylon 6 được dùng để sản xuất ra các loại vải may mặc thông thường, đồ lót và hàng dệt kim.

4.3. Nylon 46

Hay còn được gọi là Stanyl, là chất liệu được sản xuất thương mại duy nhất bởi tập đoàn DSM. Đây là loại nylon thường được sử dụng trong các hệ thống làm mát không khí, động cơ phanh, và các linh kiện chịu nhiệt trong ô tô. Loại sợi nylon này gây ấn tượng mạnh nhờ khả năng chống chọi cực tốt trong điều kiện khắc nghiệt và chịu nhiệt độ cao hơn hẳn Nylon 6 hay 6.6.

4.4. Nylon 510

Được phát triển bởi công ty Du Pont (nay là DuPont) với mong muốn có thể thay thế cho Nylon 6-6. Nylon 510 hiện nay được dùng chủ yếu trong các sản phẩm khoa học và công nghiệp đòi hỏi độ bền và độ ổn định kích thước cực cao. Tuy nhiên, do chi phí sản xuất lại rất cao nên loại nylon này khó có thể sản xuất hàng loạt cho thị trường may mặc đại chúng.

4.5. Vải Nylon Ripstop: “Áo giáp” chống rách

Ripstop không phải là một loại chất liệu hóa học khác, mà là một kỹ thuật dệt đặc biệt áp dụng trên sợi Nylon.

• Cấu trúc: Trong quá trình dệt, các sợi gia cường dày hơn được dệt xen kẽ vào vải chính theo các khoảng cách đều nhau (thường là 5-8mm), tạo thành một mô hình lưới ô vuông nổi đặc trưng.
• Cơ chế hoạt động: Nếu vải bị vướng vào gai nhọn hoặc vật sắc, vết rách sẽ bị chặn lại ngay tại ô lưới của sợi gia cường, ngăn không cho nó lan rộng ra làm hỏng toàn bộ sản phẩm.
• Ứng dụng tại PILI: Đây là chất liệu tiêu chuẩn cho các dòng áo khoác gió, quần túi hộp và trang phục Trekking/Camping.

4.6. Nylon Spandex: Sự kết hợp hoàn hảo cho vận động

Để phục vụ cho nhu cầu tập luyện cường độ cao như Gym hay Yoga, Nylon nguyên bản (vốn đã co giãn tốt) vẫn chưa đủ. Nó cần được kết hợp với Spandex (hay Elastane/Lycra).

• Tỷ lệ vàng: Sự pha trộn thường thấy là 80-90% Nylon và 10-20% Spandex. Hỗn hợp này tận dụng được độ bền, độ mềm mịn của Nylon và khả năng kéo giãn tới 500% của Spandex.
• Kết quả: Tạo ra loại vải co giãn 4 chiều (4-way stretch), ôm sát cơ thể như lớp da thứ hai, hỗ trợ cơ bắp và cho phép thực hiện các động tác phức tạp mà không gặp bất kỳ trở ngại nào.

5. So sánh vải Polyester và Nylon: Đâu là lựa chọn tối ưu

Trong thế giới vải tổng hợp, Nylon và Polyester là hai đối thủ “kỳ phùng địch thủ”. Nhiều người thường nhầm lẫn hai loại vải này vì chúng đều có nguồn gốc dầu mỏ và bề mặt trơn bóng. Tuy nhiên, sự khác biệt về cấu trúc hóa học dẫn đến những đặc tính sử dụng rất khác nhau. Hiểu rõ bảng so sánh dưới đây sẽ giúp bạn chọn đúng trang phục cho mục đích sử dụng.

Sự khác biệt lớn nhất của hai chất liệu này nằm ở tính chất Ưa nước (Hydrophilic) của Nylon so với tính Kỵ nước (Hydrophobic) của Polyester.

• Nylon hấp thụ một lượng nhỏ nước vào trong sợi. Điều này có nghĩa là khi bạn đổ mồ hôi, vải Nylon có thể cảm thấy ẩm lâu hơn một chút, nhưng nó lại mang lại cảm giác mát mẻ hơn và mềm mại hơn trên da.
• Polyester đẩy nước ra ngoài. Nó không thấm nước vào trong sợi, nên mồ hôi sẽ trượt trên bề mặt và bốc hơi rất nhanh. Đó là lý do tại sao áo chạy bộ mùa hè thường làm từ Polyester siêu nhẹ. Tuy nhiên, Polyester có xu hướng giữ lại dầu (từ cơ thể hoặc kem dưỡng da), dẫn đến việc dễ bám mùi cơ thể khó giặt sạch hơn Nylon.

Kết luận:

• Chọn Nylon nếu bạn cần sự co giãn, êm ái, nâng đỡ cơ bắp (Yoga, Gym, Pilates).
• Chọn Polyester nếu bạn cần sự mỏng nhẹ, thoát nước siêu tốc và giá thành rẻ hơn (Chạy bộ, đá banh, đồng phục).

6. Ứng dụng thực tế: Môn thể thao nào nên dùng vải Nylon?

Tại PILI, chúng tôi luôn tư vấn khách hàng chọn chất liệu dựa trên bộ môn tập luyện. Dưới đây là những gợi ý cụ thể:

Yoga và Pilates:

Với những động tác vặn xoắn và kéo giãn cơ thể, bạn cần một bộ đồ mềm mại như “làn da thứ hai”. Nylon pha Spandex là sự kết hợp hoàn hảo để bạn tập trung hoàn toàn vào hơi thở mà không bị cản trở bởi trang phục.

Xem thêm: Tập yoga nên mặc đồ gì để thoải mái nhất?

Tập Gym (Squat, Lunge, Deadlift):

Độ bền của Nylon giúp quần không bị mỏng đi (sheer) khi bạn Squat. Đồng thời, khả năng nâng đỡ cơ bắp của Nylon giúp định hình vóc dáng, giúp bạn trông gọn gàng và săn chắc hơn trong gương.

Xem thêm: Phối đồ tập gym nữ chuẩn fashionista

Bơi lội:

Nylon chịu nước tốt và co giãn tuyệt vời ngay cả khi ướt. Hầu hết các loại đồ bơi chất lượng đều có thành phần chính là Nylon.

Trekking và dã ngoại:

Áo khoác gió và quần dài làm từ Nylon Ripstop là vật bất ly thân của các Trekker nhờ khả năng chống gió, trượt nước nhẹ và chống trầy xước khi đi qua bụi rậm.

Xem thêm: Đi trekking mặc gì để vừa an toàn vừa chất?

7. Cách bảo quản trang phục làm từ vải Nylon bền đẹp

Vải Nylon rất bền, nhưng “của bền tại người”. Để giữ những set đồ tập Nylon đắt tiền luôn như mới, bạn hãy lưu ý:

• Giặt nước lạnh: Nhiệt độ lý tưởng là dưới 30 độ C. Nước nóng làm phá vỡ cấu trúc đàn hồi.
• Tránh nước xả vải: Đây là kẻ thù của đồ thể thao. Nước xả tạo lớp màng sáp bít kín lỗ thoát khí của vải, khiến quần áo bị bí hơi và dễ gây mụn lưng.
• Phơi trong bóng râm: Tia UV mạnh sẽ làm gãy cấu trúc sợi Nylon, khiến vải bị giòn và nhanh hỏng.

Hiểu rõ vải Nylon là gì giúp bạn trở thành một người tiêu dùng thông thái hơn. Đừng ngần ngại đầu tư cho những trang phục sử dụng chất liệu Nylon cao cấp, bởi sự thoải mái và hỗ trợ mà nó mang lại cho buổi tập của bạn là hoàn toàn xứng đáng.

Nếu bạn đang tìm kiếm những sản phẩm thời trang thể thao kết hợp hoàn hảo giữa tính năng của Nylon và phong cách hiện đại, hãy ghé thăm cửa hàng của PILI ngay hôm nay nhé!

PILI FASHION

• Website: https://pili.vn/
• Instagram: https://www.instagram.com/pilifashion
• TikTok: https://www.tiktok.com/@pili_sportswear
• Hotline: 0868 139 899
• Địa chỉ: 19 Nguyễn Đình Chiểu, Phường Sài Gòn, TP. Hồ Chí Minh